„Polacy przestali się wstydzić swojego dziedzictwa. Mam wrażenie, że dzisiaj po latach niepodległości możemy powiedzieć, że Polacy są zgodni: o wartości danego miejsca, miejscowości, wsi, miasta, miasteczka przesądzają jego zabytki. Nie nowoczesne obiekty, te które stawia się szybko ale właśnie te które są wrośnięte w historię, które świadkowały bardzo ważnym wydarzeniom, naprawdę mogą być powodem do dumy”. – powiedziała wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin podczas konferencji prasowej, poświęconej konkursom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany” i „Samorząd dla Dziedzictwa”.
„Zabytek zadbany” został ogłoszony w 1975 roku. Jego celem jest promocja odpowiedniej opieki nad zabytkami poprzez wzorowo prowadzone prace budowlane, konserwatorskie, rewaloryzacyjne i adaptacyjne, a także systematyczne działania na rzecz właściwego utrzymania zabytków zgodnie z najwyższymi standardami badawczymi i wykonawczymi. W imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego nadzór nad konkursem sprawuje Generalny Konserwator Zabytków. Procedurę konkursową od lat prowadzi Narodowy Instytut Dziedzictwa.
W kategorii „Właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem” jednym z dwóch laureatów zostało Muzeum – Zamek w Łańcucie – za stałą opiekę konserwatorską, jaką zespół zamkowy objęty jest podczas pełnienia funkcji muzealnej. Działania te w ostatnich latach zostały zintensyfikowane. Dzięki temu zrewaloryzowano XVII-wieczne fortyfikacje oraz park. Przeprowadzono także prace konserwatorskie i udostępniono wiele miejsc w pałacu oraz innych budynkach dotychczas wyłączonych ze zwiedzania.
W kategorii „Duże i średnie gminy miejskie” wyróżnione zostały miasta Głogów i Rzeszów. Jurorzy stwierdzili, że miasto Głogów umiejętnie radzi sobie z wyzwaniami, budowania lokalnej tożsamości oraz odtwarzania zniszczonych zabytków takich jak ruiny, obiekty forteczne czy teren nadrzeczny. Dbałość o nie połączona została z kreatywnym poszukiwaniem ich nowych funkcji.
W kategorii „Gminy miejsko-wiejskie i wiejskie” wyróżnienie otrzymała gmina Markowa. Szczególną uwagę jury zwrócił przemyślany charakter Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami oparty na kreatywnych działaniach realizowanych przez lokalną społeczność. Podejmowane inicjatywy koncentrowały się głównie wokół dziedzictwa niematerialnego. Doceniono umiejętne wykorzystanie potencjału tkwiącego w spuściźnie dziejowej dla integracji społecznej. Z aprobatą jurorów spotkało się także podejmowanie przez gminę współpracy z wieloma podmiotami i interesariuszami.
MKiDN
